Genleriniz kaderiniz değildir. Her ne kadar DNA’mız bizim genetik kodumuz fizyolojik taslağımızı oluşturuyor olsa da, araştırmalar genlerimizin ifadelerini kontrol eden şeylerin olduğunu göstermektedir. Gen ifadelerimizi olumlu ya da olumsuz değiştiren şeyler yaşam şeklimiz, beslenme alışkanlıklarımız ve çevresel toksinler, stres gibi önemli epigenetik faktörlerdir.
Genlerimizi kontrol eden bu ekstra “şey”, Epigenomlar genetik kodu değiştirmezken, genleri çeşitli biyolojik mekanizmalarla açmaya (aktif hale gelme) veya kapatmaya (uykuda olma) yönlendirir. Bu ilgi çekici bulgu, genetik mirasınızın; sağlığınızın, hastalık riskinizin veya uzun ömrünün birincil belirleyicisi olmadığı anlamına gelir.
Şöyle diyebiliriz, bir hastalık geliştirip geliştirmediğiniz, genomuzun kendini ifade etmek için nasıl yönlendirildiği ile belirlenir. Gen aktivitesindeki bu değişiklikler, genetik kodda değişiklikler içermez, ancak büyük oranda, yaptığımız seçimlerle belirlenir. Örneğin, sempatik sinir sisteminin artan kronik aktivasyonu, cancer-adrenerjik reseptörlerin meme kanseri ve diğer kanserlerdeki metastatik fenotipi desteklemesine neden olabilir. Burada yüksek stres davranışı ile özellikle beden boyunca uzanan ve bizi sakinleştiren parasempatik sinir sisteminin en önemli siniri olan vagus sinir aktivitesinin olmaması, arasında güçlü bir bağımız vardır.
Genomu etkileyen bu faktörler; diyet, yaşam tarzı, egzersiz, uyku alışkanlıkları, kullanılan ilaçlar, çevresel faktörler, stres ve sosyal ilişkilerin, genetik mirasınızın ifadesini etkilediği gösterilmiştir. Yaşlanma dahil diğer faktörler, genleri açıp kapatan kimyasal modifikasyonlara neden olur. Kanser gibi kronik kompleks hastalıklar, genlerin normal, sağlıklı durumlarından sapmasına neden olan değişiklikleri başlatır.
Gelişen epigenetik alanı, kanser, Alzheimer, kardiyovasküler hastalık ve otoimmün, üreme ve nörodavranış hastalıkları gibi karmaşık hastalıklar için büyük umut vaat etmektedir. Epigenetik reprogramlama süreci boyunca, moleküler sağlığını geliştirici bileşiklerin çeşitliliği açısından zengin olan tüm yiyecekleri ve bitkiler kullanarak, istenmeyen genleri devre dışı bırakırken istenen genleri aktif hale getirerek, talimatlarınızı hücrelerinizde yeniden yazmak mümkündür.
